domingo, 20 de maio de 2018

HOMENAJE AL CICLISTA QUE BURLÓ A LOS NACIS.

Antes de que se iniciase el Giro de Italia 2018 en Jerusalén.  Israel concedía la ciudadanía honorífica al legendario Gino Bartali por salvar a centenares de judíos en la Italia fascista y aliada del nazismo en los años 40.
Los rivales de Gino Bartali no eran los otros ciclistas, los enemigos de Bartali era el mal de los fascistas, por eso arriesgando su vida para salvar muchas otras decidió actuar a través de una red secreta organizada por la Iglesia católica. Hoy, él estaría muy orgulloso de recibir este honor aunque no lo hubiera difundido como tampoco reveló nada de lo que hizo durante la guerra. Como decía, “es bueno hacer, pero hacerlo en silencio".
Avner Shalev, director del Museo del Holocausto, al entregar la ciudadanía honorífica a Gioia Bartali, nieta de Bartali, dijo del mítico deportista italiano. "Dios nos dio la oportunidad de decidir entre el bien y el mal y Bartali optó por hacer el bien pese a los peligros del mal”.
Gino Bartali fue un ser extraordinario que actuó en contraste con la opinión generalizada en la Italia de entonces.
Rendirle culto a Gino Bartali no sólo significa un justo homenaje a alguien que puso en riesgo su propia vida para conseguir el bien de los demás, sino también al ciclista italiano más grande desde los años 30 a los 50.
Si uno todavía no ha entrado en el culto a Gino Bartali tiene que saber que nunca dejó de ser un hombre de profundas convicciones cristianas y una fuerte dedicación, heredada de una familia de agricultores, un hombre de su tiempo que le tocó vivir en la Italia subdesarrollada a la que se dirigía el fascismo.
Aunque, puestos a los lugares comunes, nadie como Bartali y Coppi representaron mejor a las dos Italias de la posguerra. La de Bartali, al que el papa Pío XII puso como ejemplo a sus fieles desde el balcón de San Pedro, era la Italia del Partido Democristiano, recto y conservador; la de Coppi, que tomó las armas con los antifascistas en el Norte de África, la del Partido Comunista, idealista y proletario. Tanto es así que en 1948, cuando el líder comunista Palmiro Togliatti fue tiroteado cuando salía del Parlamento y ante el desorden generalizado en todo el país, el presidente del Consejo de Ministros, Alcide De Gasperi, llamó a Bartali para que diera un golpe de efecto en el Tour de Francia que calmara los ánimos en Italia.
El campeón italiano llevaba perdidos 21 minutos con el francés Louison Bobet, pero no sólo ganó la etapa aquel día, sino también las dos siguientes en los Alpes. Bartali llegó a los Campos Elíseos con 26 minutos de ventaja sobre el segundo clasificado, una diferencia nunca más superada. Quien fuera después primer ministro, Giulio Andreotti, subrayó más tarde que, si su país no se libró entonces de una guerra civil por el triunfo de Bartali, poco le faltó.
Gino Bartali murió en el año 2000 sin que nadie supiese su verdadera historia, la del corredor grandioso que dedicó dos años de su existencia a salvar la vida de ochocientos judíos. Para ello se valió de su bicicleta donde escondía la documentación necesaria para sacarlos de Italia. Y así, bajo la apariencia de simples entrenamientos por las escarpadas carreteras de la región, al tiempo que maduraron las piernas que rivalizarían con las de Fausto Coppi en el duelo que dividió Italia años después,  llevaba los papeles de un lado a otro.
Nadie sospechaba en aquel momento de uno de los grandes mitos del deporte italiano, del hombre que había conseguido darle a Mussolini el Tour de Francia en 1938.
Casi sesenta años escondiendo ese secreto que se fue a la tumba con él y sólo un descubrimiento casual permitió conocer la dimensión humana que uno de los grandes ciclistas del siglo XX alcanzó durante la II Guerra Mundial.
 Un secreto que el mundo descubrió su magnitud en 2003 cuando los hijos de Giorgio Nissim encontraron un viejo diario de su padre en el que detallaba la forma en que funcionó la red clandestina dedicada a conseguir documentos que salvasen la vida de los judíos.
800 judíos evitaron el viaje a algún campo de concentración de los alemanes gracias a las piernas de Gino Bartali.
A este héroe que puso en peligro su carrera y su vida por una causa que creía justa, todavía le  quedan esos beatos y fieles que acuden a honrar al último corredor de los de antes. A un ciclista que tiene en casa un santuario bien modesto, y amenazado de cierre, de olvido, arrastrando una leyenda que trasciende el deporte.
El cuerpo de un hombre puede morir, pero su memoria a veces es eterna...  De existir más Bartali(s), en este mundo todo sería más fácil.

xoves, 17 de maio de 2018

JOSÉ MANUEL FUENTE


José Manuel Fuente Lavandeira, alcumado “O Tarangu”, naceu en Limanes, Asturias (España), o 30 de setembro de 1945. Faleceu o 18 de xullo de 1996 aos 50 anos cando non puido superar un transplante de ril que recibira facía apenas dous meses.
Foi un ciclista profesional español que gañou catro veces o Premio da montaña do Xiro de Italia, subcampión en 1972 nesa mesma carreira, terceiro no Tour de Francia de 1973 e gañador en dúas ocasións da Volta a España, sendo un dos corredores que máis alegrías deu ao ciclismo español.
Tivo a sorte ou a desgraza de coincidir durante varios anos con dous dos mellores ciclistas de todos os tempos como o foron o belga Eddy Merckx e o tamén español Luís Ocaña. Estes campións chegaron a dicir que, de controlar un pouco o seu temperamento (era puro nervio en carreira), sería o número un indiscutible.
O “Tarangu” como se lle coñecía no pelotón, na estrada e, sobre todo, na montaña, non coñecía a palabra tregua e o que significaba. Para el a loita era a mesma esencia do ciclismo.
Practicamente desde que debutou como profesional empeñouse en conquistar o ciclismo mundial e certamente estivo a piques de logralo, xa que as súas actuacións nas frontes máis difíciles, e ante os grandes campións foron impresionantes.
Eses erros nas tres grandes probas por etapas fixeron que a súa palmarés non se axustase á súa clase, aínda que o seu espírito combativo fose certamente envexable e, por iso, un dos grandes do mundo nos anos setenta.
Con tan só 7 anos como profesional atesouraba un palmarés que poucos ciclistas puideran conseguir, e menos en tan pouco tempo. Moitos destes triunfos logrounos no Xiro de Italia, país onde era moi querido e valorado tanto polo seu espírito de atacante nato como pola súa gran rivalidade con Felice Gimondi e co mítico ciclista Eddy Merckx do que con todo era un gran amigo.
Chegou ao ciclismo de rebote, ao acompañar ao seu amigo de Colloto, Paco Cubillas, ás carreiras que este se apuntaba. Naquel momento a bicicleta non era máis que un entretemento que co paso do tempo converteuse na gran afección do pequeno Jose Manuel. Nos seus inicios as dúas persoas que lle axudaron foron o ciclista afeccionado, José Luis González Rio (Carretillo) e o médico da parroquia, Eduardo Préstamo.
En 1962, aos dezasete anos de idade, chegaron os primeiros postos de honra. Corría no xuvenil da Tenderina de Oviedo.
En 1964 e 1965 é afeccionado de 2ª e corre no equipo Mantova de Oviedo. É curioso porque un tal Eddy Merckx, que había nado tres meses antes que Fuente, debutaba como ciclista profesional o 27 de abril de 1965.
En 1966, como afeccionado de 1ª, corre co equipo Forno San José. Alí coincide con futuros ciclistas profesionais como Antonio Menéndez ou Gonzalo Aja.
En 1967 corre nas filas do equipo Corisa. Con todo, as súas aspiracións de dar o salto a profesionais ven truncadas polo servizo militar que debía cumprir en 1968. Por ese motivo ese ano non milita en ningún equipo e debe esperar a 1969 para reiniciar a súa carreira ciclista como afeccionado.
En 1969 corre co equipo Werner e completa a súa mellor tempada como ciclista afeccionado, ata o punto de ser nomeado mellor ciclista afeccionado de Asturias. Pero o que debería ser unha plataforma para debutar en profesionais convértese nun paso atrás ao chocar o seu temperamento cos directivos do equipo Werner. Con 24 anos Fuente queda sen equipo e a súa carreira como ciclista parece máis preto do fin.
Sen equipo e sen traballo a vida de José Manuel Fuente se desmoronaba. Polo soño de chegar a ser ciclista profesional enfrontouse á súa familia e deixara un traballo fixo, e agora, con case 25 anos, unha idade á que moitos ciclistas son xa profesionais consagrados, ve partir o penúltimo tren. Busca á desesperada quen lle bote unha man e atópase coa axuda de Amieva, que é quen o recomenda a Xullo San Emeterio, director deportivo do equipo Karpy.
 Fuente corre en 1970 co equipo Karpy e faio con licenza de independente ou afeccionado de 1ª especial, categoría que existía naquela época para os profesionais de primeiro ano. Era o Karpy un equipo eminentemente novo con ciclistas de gran proxección como Eduardo Castelló, Gonzalo Aja, José Albelda, Juan Manuel Santisteban, Julián Cuevas ou o propio José Manuel Fuente.
Debuta na Volta a España e faio ao grande. Na primeira etapa se enfunda a camisola da clasificación dos neoprofesionais, denominado polas súas cores Camisola Tigre, e xa non llo quitan en toda a Volta. Termina décimo sexto a 5:23 do gañador, Luís Ocaña. A consecución do camisola Tigre supuxo un cambio radical na proxección deportiva do Tarangu, non esquezamos que seis meses antes atopábase sen equipo e sen ningunha expectativa de futuro e agora non soamente xustificara a súa fichaxe polo equipo Karpy, senón que ademais practicamente garantía o seu futuro inmediato.
Tras unha brillante tempada os ollos do todopoderoso equipo ciclista Kas fixáronse nel e o 5 de xaneiro de 1971 incorporábase á disciplina do equipo Kas.
Os seus inicios no Kas foron moi duros. Os resultados non acompañaban tanto a nivel persoal como a nivel de equipo. As consecuencias da nefasta tempada do Tarangu non tardaron en chegar e Fuente atopábase ao final da Volta con pé e medio fora do equipo ciclista Kas. A súa presenza no equipo do Xiro de Italia estaba descartada e a súa saída do Kas a final de tempada estaba case asegurada. Unha lesión a última hora de Gabriel Mascaró obrigou a Dalmacio Langarica a incorporalo e finalmente foi da partida. Alí, en Italia, a súa vida deportiva deu un cambio de 180º.
Na décima etapa entre Forte dei Marmi e Pian do Falco chegou a súa primeira vitoria co equipo Kas, unha vitoria que ademais o catapultó ao primeiro posto do gran premio da Montaña, e que terminaría levándose por primeira vez na súa carreira.
As críticas do principio de tempada convertéronse en loas e o Tarangu, en gran estado de forma, foi convocado para disputar o seu primeiro Tour de Francia.
No Tour novamente brilla na montaña con dúas vitorias consecutivas nos Pireneos. A primeira en Bagneres de Luchon o día que Luís Ocaña foise ao chan no descenso do Col du Mente e tivo que abandoar o Tour portando a camisola amarela e con máis de sete minutos de vantaxe respecto Eddy Merckx.
En 1972 a pesar da importancia dos seus triunfos na tempada anterior o rol do Tarangu para a nova tempada segue sendo o de axudar aos seus xefes de equipo no seo do equipo Kas. E todo foi así ata que camiño de Formigal, na Volta a España, saltou a un ataque de José Grande e abriu un importante oco co pelotón. Co permiso do equipo e do líder da carreira, Txomin Perurena, presentouse en Formigal cunha vantaxe de 6:37 sobre Antonio Menéndez e de 8:37 respecto os favoritos. Fuente vestíase por primeira vez de amarelo e ademais cunha substanciosa vantaxe de 6:35 sobre Txomin Perurena.
Fuente gañou a Volta a España cunha cómoda vantaxe de 6:34 sobre o seu compañeiro Miguel María Lasa e de 7:00 sobre Agustín Tamames. Gañou o gran premio da Montaña e a combinada e o seu equipo, o Kas, gañou a clasificación por equipos. Pero o máis importante, dominara a carreira como só facíano os campións.
Co excelente estado de forma mostrado na Volta, Fuente presentouse unha seman despois no Xiro de Italia onde se ía a atopar co imbatible Eddy Merckx. Empezou o Xiro como terminou a Volta, de forma excepcional. Pero Merckx era moito Merckx e nunha emboscada camiño de Catanzaro fíxose co liderado e xa non o soltou. Fuente seguiu co seu espírito combativo tanto en Jafferau como na cima do Stelvio Pass, onde gañou e alzouse coa segunda praza da xeral, sempre por detrás de Eddy Merckx. Fuente terminou segundo e ratificou o seu excelente triunfo da Volta, ademais volveu gañar o premio da montaña por segundo ano consecutivo.
En tan só dúas tempadas Fuente xa se consolidou como un dos grandes do pelotón e para a nova tempada marcouse un novo obxectivo: o Tour de Francia. Para iso renunciou á Volta a España e presentouse moi curto de forma no Xiro de Italia. Moi pronto as súas opcións de loitar polo rosa desvanecéronse, con todo o seu espírito combativo levoulle a gañar a etapa dolomítica que finalizaba en Auronzo dei Cadore. Ao final fíxose co gran premio da Montaña en dura pugna con Eddy Merckx, era o seu terceiro reinado da montaña do Xiro.
Con todo no Tour Fuente atopouse con dous ósos: o mellor Luís Ocaña e o pavés da terceira etapa. Ese día deixouse máis de sete minutos sobre Ocaña e perdeu practicamente todas as súas opcións de vitoria. Mostrando un carácter irredutible e unha fe cega nas súas posibilidades, rexeitou calquera pacto Bic-Kas que fortalecese o amarelo de Ocaña e déselle a Fuente un segundo posto e o reinado da montaña. Perdeu ambas as cousas, pero con todo regalou ao ciclismo una das xornadas máis épicas que se lembran camiño de Lles Orres. Ese día atacou a Luís Ocaña no Col du Galibier ata a extenuación, contraatacou Ocaña no Col d' Izoard e ambos chegaron á meta, Ocaña primeiro e Fuente detrás.
 Fuente terminou terceiro na xeral e converteuse no primeiro ciclista español da historia en facer podio nas tres grandes voltas do ciclismo: Xiro, Tour e Volta.
Fuente repite para 1974 os mesmos obxectivos que en 1972: Volta e Xiro. Na Volta atópase con Luís Ocaña e Bernard Thevenet, primeiro e segundo do último Tour.
Fuente, en mellor estado de forma que os seus rivais, domina nas montañas e faise coas vitorias nos Angeles de San Rafael e o Naranco, con todo unha inoportuna caída camiño de Arrate compromete unha vitoria que parecía cantada. Finalmente salva as dificultades e faise coa súa segunda Volta a España por tan só 11 segundos sobre Joaquin Agostinho.
E desta forma, cun Tarangu pletórico, preséntase en Italia, tan só catro días despois do seu triunfo en España, disposto a derrotar ao propio Eddy Merckx. Fuente domina a montaña como nunca se lembra: gana en Sorrento a terceira etapa e vístase a maglia rosa; repite triunfo en Monte Carpegna e en Il Ciocco e a súa renda é suficiente para manter o liderado fronte a Merckx tras a única crono daquel Xiro. Por diante só montaña, Alpes e Dolomitas.
 O Xiro era de Fuente. Con todo o asturiano, capaz do mellor e do peor, viviu en San Remo un dos desfalecementos máis espectaculares da súa carreira. Nunha xornada de media montaña, fría, con choiva e moita néboa Fuente cometeu un erro táctico ao tirar do pelotón en primeira persoa para abortar unha escapada que en nada lle prexudicaba. Gastou demasiadas forzas e non foi capaz de seguir o ronsel do pelotón durante a subida ao porto de Langa. En meta a diferenza chegara aos 8:01 respecto de Eddy Merckx, o soño do Xiro desvanecíase.
A falta dunha etapa de montaña estaba na xeral a 3:22 de Merckx e, como non podía ser doutra maneira, tentouno no Monte Grappa. Os relatos oficiais da proba dan a Fuente unha vantaxe máxima de 2:40, con todo o Tarangu fala no seu libro de referencias próximas a 3:30, isto significa que nalgún momento da ascensión a Monte Grappa Fuente puido ser líder virtual da carreira. E aquí estalou a polémica xa que o Tarangu dixo en meta que era imposible que en 5 quilómetros de descenso recortáronlle a vantaxe que levaba no alto. En calquera caso loitou, tentouno e puxo o espectáculo naquel Xiro, considerado como “The greatest show on earth”.
Fuente terminou quinto na xeral, gañou cinco etapas e o premio da montaña, cuarto consecutivo.
A tempada de 1975 a centrou na consecución do Tour de Francia. Renunciou ao Xiro e centrouse na Volta como preparación. Con todo algo non marchaba ben ao longo da tempada, nin os resultados nin as sensacións acompañaban. Chegou ao Circuíto con moitas dúbidas e o prólogo, moi técnico, xa foi un calvario para Fuente que se deixou 53 segundos. E o que tiña que ocorrer ocorreu; era o segundo sector da primeira etapa con final en Roubaix despois de 108 quilómetros e con alternancia de muros das clásicas belgas e tramos de pavés da París- Roubaix. O Tarangu terminou o último a 15:23, o seu tempo estaba fóra de control e por tanto debía abandonar o Tour. En posteriores declaracións dixo que ese fora o peor momento da súa vida deportiva.
Problemas de saúde obrigáronlle a un abandono prematuro da actividade deportiva. Con posterioridade retomou a súa relación co ciclismo profesional sendo o director deportivo do equipo asturiano CLAS-Cajastur.
Chegara o momento de analizar as causas, pero non soamente do abandono no Tour de Francia, senón do rendemento de toda a tempada. Era un ciclista experimentado que estaba a piques de cumprir os 30 anos, unha idade envexable para os ciclistas, por tanto as causas había que buscalas máis en factores físicos que en factores de planificación deportiva.
Nada máis chegar a Asturias Fuente púxose nas mans dos médicos e os resultados non podían ser máis desalentadores: Fuente sufría unha hepatite tóxica e unha nefropatía crónica posiblemente debido a unha nefritis que tivo na súa infancia por unha escarlatina mal curada. Aínda que a hepatite non revestía ningún perigo, a nefropatía podía apartarlle do ciclismo.
Fuente buscou por todos os medios a alta médica que lle permitise competir, pero esa alta nunca chegou. En xaneiro de 1976 rescinde o seu contrato co equipo ciclista Kas e enrólase no Bianchi italiano. Chegou a correr a Volta aos Vales Mineiros de 1976, pero tras comprobar que non era capaz a seguir o ritmo dos seus compañeiros, e iso a pesar de gañar a etapa de Brañillín, optou por deixar a bicicleta definitivamente.
 Con 31 anos Fuente comezaba unha nova vida; unha vida xa encarrilada coa súa tenda de bicicletas en Oviedo. Colaborou con diferentes medios de comunicación para seguir as grandes voltas ciclistas e finalmente converteuse en director deportivo do equipo afeccionado da Central Leiteira Asturiana, o CLAS-Cajastur. Durante cinco tempadas levou a dirección técnica do equipo e en 1988 o equipo debuta no campo profesional. A experiencia en profesionais tan só durou ata o mes de agosto, cando Fuente presenta ante os patróns do equipo CLAS-Cajastur a súa dimisión, froito de desavinzas propias da marcha dun negocio.
Cando a enfermidade xa o estaba arrinconando xorde desde Asturias a idea de brindarlle unha homenaxe. Non faltou ninguén, nin os seus amigos, nin os seus compañeiros, nin os seus rivais. O 5 de setembro de 1995 o teatro Campoamor de Oviedo reuniu a centos de persoas que agasallaron a un dos máis espectaculares ciclistas da historia. Eddy Merckx, Bernard Thevenet, Felice Gimondi e Bernard Hinault representaron a todo o ciclismo internacional naquela homenaxe.
Profesional de 1970 a 1976.
TRIUNFOS: 1971, vencedor dunha etapa do Xiro de Italia e de dúas etapas do Tour de Francia.
1972, vencedor da Volta Ciclista a España, máis unha etapa e o Premio da montaña e de catro etapas do Xiro de Italia.
1973, vencedor da Volta a Suíza, máis dúas etapas e o Premio da montaña e dunha etapa do Xiro de Italia.
1974, vencedor de dúas etapas da Volta Ciclista a España, de cinco etapas do Xiro de Italia e do Trofeo Maggiora.
 1975, vencedor da cronoescalada aos Lagos de Enol.
XIRO DE ITALIA: 1971 (39º, máis unha etapa), 1972 (2º, máis catro etapas e o Premio da montaña), 1973 (8º,máis unha etapa) e en 1975 (5º, máis cinco etapas e o Premio da montaña).
TOUR DE FRANCIA: 1971 (72º, máis dúas etapas) e en 1973 (3º).
VOLTA A ESPAÑA: 1970 (16º), 1971 (54º), 1972 (1º, máis unha etapa e o Premio da montaña), 1974 (1º, máis dúas etapas) e en 1975 abandonou cando xa non tiña ningunha opción.
Outros resultados dignos de mención: 1970, terceiro na Volta aos Vales Mineiros. 1972, terceiro no Circuíto de Áselos e en 1972 segundo na Volta a Levante.
EQUIPOS: 1970 Karpy, 1971-1975 KAS e 1976 Bianchi.

xoves, 3 de maio de 2018

ANSELMO FUERTE


Anselmo Fuerte Abelenda naceu en Madrid (España), o 27 de xaneiro de 1962.
Este exciclista español, era o súper clásico español, daqueles que sempre daba xogo, sobre todo na Volta a España, pero que non tivo a fortuna de poder gañar unha gran volta por etapas. Sen ser un escalador nato era o terreo no que mellor se defendía, aínda que tamén no chairo e mesmo nas cronometradas non adoitaba perder corda. Era esa clase de corredor completo pero demasiado conformista, polo que lle custaba moito gañar, iso impediulle dar un salto adiante no seu palmarés.
Criouse no barrio madrileño do Batán e traballou nunha empresa de fabricación de bicicletas. O seu debut profesional fíxoo despois da vitoria na Volta á Comunidad de Madrid en 1984.
En 1991, partía como favorito liderando á ONCE para gañar a Volta a España, pero nesta ocasión, o seu compañeiro de equipo Melchor Mauri, foi quen levou o gato á auga ao conseguir a camisola amarela na primeira etapa, converténdose no líder do equipo ao facer valer a súa forza nas etapas contrarreloxo. Quedaba claro na 7ª etapa, unha CRI de 47 quilómetros en Cala d´ Or (Baleares), na que Anselmo Fuerte perdeu demasiado tempo como para poder optar ao título. Aquela edición por suposto gañouna Melchor.
Profesional de 1985 a 1993.
Tras a súa retirada do ciclismo profesional, foi comentarista de ciclismo para a cadea SER, retransmitindo as grandes voltas e colaborador coa Asociación Deporte e Vida.
Tres anos despois da súa retirada, obtivo o título de director deportivo.
TRIUNFOS: 1986, vencedor dunha etapa na Volta ao País Vasco.
1987, vencedor da Volta a Tres Cantos e da Volta a Aragón.
1988, vencedor do Critérium de Fuenlabrada.
GIRO DE ITALIA: 1992 (49º).
TOUR DE FRANCIA: 1985 (100º), 1986 (31º), 1987 (8º), en 1988 abandonou na decimosegunda etapa, 1989 (29º) e en 1990 (24º).
VOLTA A ESPAÑA: 1986 (9º), 1987 (7º), 1988 (3º e líder durante dous días), en 1989 retírase antes de finalizar a carreira e en 1990 (3º).
Outros resultados dignos de mención: 1987, segundo nunha etapa do Tour de Francia, 1988 e 1991, segundo na Semana Catalá, 1989, segundo nunha etapa do Tour de Francia.
EQUIPOS: 1985 Zor- Gemeaz, 1986 Zor- BH, 1987-1989 BH Sport, 1990-1992 ONCE e 1993 Kelme-Xacobeo 93.