ANDRES GANDARIAS

Andrés Gandarias Albizu naceu na aldea de Ibárruri, (Biscaia), o 24 de abril de 1943. Faleceu de cancro en Durango aos 75 anos o 27 de maio de 2018, tras unha loita de oito anos cara a cara contra a enfermidade.

Foi un ciclista vasco que se fixo profesional á volta do servizo militar. Non tivo sorte a pesar da súa digna carreira deportiva. As lesións frustraron, seguramente, mellores resultados e tamén o servizo militar frustroulle unha oportunidade que se lle quedou como espiña cravada para sempre: “Fixo a mili na Mariña, no Ferrol. Tivo que ir cando lle habían preseleccionado para competir na Olimpíada de México. Sempre repetía que se non fose pola mili: “Eu podía participar nuns Xogos Olímpicos”.

A Andrés Gandarias tocoulle correr nos anos salvaxes de Eddy Merckx, as tolemias do Tarangu José Manuel Fonte e as traxedias de Luís Ocaña. Toda unha década na que calquera pequeno detalle servía para alimentar a ilusión dos afeccionados españois ao ciclismo e ao Tour.

Eran os anos do Kas e os seus ciclistas disciplinados entre os que estaba un Andrés Gandarias que no seu primeiro Tour, o de 1968 chegaba con posibilidades de podio á última etapa, unha contrarreloxo, na que, como era lóxico, fundiuse. Os seguintes anos, no Tour, foi testemuña próxima dalgunhas proezas únicas, ciclismo do de entón, que se converteron rapidamente en lenda.

En 1969, Gandarias formaba parte do pequeno grupo de corredores que aínda resistía na cabeza na ascensión do Tourmalet minutos antes de que a Eddy Merckx, no seu primeiro Tour e xa de amarelo, líder intocable, déselle a vaina de atacar a case 100 quilómetros da meta e irse só co Aubisque e 75 quilómetros chairos por diante. Aquel día esnaquizou o Tour e entrou na lenda para sempre como “O Caníbal”. O segundo clasificado na xeral, Roger Pingeon, terminou a 18 minutos; Pulidor, terceiro, a máis de 22 minutos, e o cuarto, Felice Gimondi, acabou a media hora. Detrás das figuras, Gandarias foi quinto. Aquel 1969 o Tour escalou por primeira vez o xigante alpino da Madeleine e Gandarias tivo a honra de coroar na cabeza o mítico col alpino que por aquel entón estaba catalogado de segunda e agora é todo un señor “ hors categorie”.

Dous anos despois, en 1971, como gardián de José Manuel Fonte, o ciclista biscaíño sufriu a insolencia e a sede de Ocaña, que atacou a Eddy Merckx e a todo o pelotón e deixouno na nada camiño de Orcières-Merlette. Dous días despois, Gandarias, como a maior parte do pelotón, sufriu a vinganza do Caníbal, que camiño de Marsella deixou fóra de control a decenas de corredores.

Unha vez retirado do ciclismo profesional como propietario montou Inmobiliaria Anboto e foi colaborador varios anos do xornal Deia.

Profesional de 1968 a 1978 durante os cales correu dous Xiros de Italia, seis Tours de Francia e sete Voltas a España coa camisola de sete equipos diferentes, obtendo un total de catro vitorias, entre as que destaca o seu triunfo de etapa no Xiro de Italia de 1976 e un quinto posto no Tour de Francia de 1969.

TRIUNFOS: 1969, vencedor do Critérium de Basauri.

1975, vencedor da Volta a Cantabria, máis unha etapa e dunha etapa da Volta ao País Vasco.

1976, vencedor dunha etapa do Xiro de Italia.

XIRO DE ITALIA: 1971 (31º) e en 1976 (52º, máis unha etapa).

TOUR DE FRANCIA: 1968 (9º), 1969 (5º), 1970 (20º), en 1971 e 1973 abandona e en 1974 (44º).

VOLTA A ESPAÑA: 1968 (19º), 1969 (abandona), 1970 (15º), 1975 (26º), 1976 (35º), 1977 (32º) e en 1978 (16º).

 Outros resultados dignos de mención: 1968, segundo na Volta a Levante e terceiro no Campionato de España por rexións contrarreloxo con Biscaia. 1969, terceiro no Campionato de España por rexións contrarreloxo con Biscaia. 1970, terceiro na Volta ao País Vasco. 1971, segundo no Campionato de España de fondo na estrada. 1974, terceiro no Campionato de España por rexións contrarreloxo con Biscaia. 1975, terceiro no Campionato de España por rexións contrarreloxo con Biscaia.

EQUIPOS: 1968-1971 KAS. 1972 Werner. 1973 De Kova. 1974 A Caseira. 1975 Monteverde. 1976-1977 Teka. 1978 Novostil- Helios.